Houd je van bloemen aquarel en ben je in het pittoreske kustplaatsje Bordighera, begeef je dan eens in de fascinerende wereld van Clarence Bicknell, te vinden binnen de charmante muren van het Museo Bicknell!

 

Als fan van botanische tekeningen heb ik mij onlangs eens verdiept in het interessante leven van Bicknell, geleid door de zorgvuldig onderzochte biografie geschreven door Valerie Lester: Marvels: The Life of Clarence Bicknell, Botanist, Archaeologist, Artist, gepubliceerd in 2018. Met het bewonderenswaardige werk van deze vertaler en auteur als uitgangspunt, heb ik een beknopt overzicht gemaakt van het leven van Bicknell, dat zich grotendeels heeft ontvouwd in het prachtige landschap van Bordighera.

Ik nodig je uit voor een intrigerende reis om zijn werk te ontdekken.

 

 

Zoals de titel van Lesters boek al aangeeft, was Clarence Bicknell een veelzijdige iemand, een man van de 19e-20e eeuw; reiziger, botanicus, schilder, aquarellist, archeoloog, Esperantist en filantroop. Hij is in 1842 geboren in Herne Hill, niet ver van Londen, in een welvarende familie. Na zijn afstuderen met een Master of Arts in de wiskunde, werkt hij meer dan een decennium lang, als parochiepriester in Stoke on Terne. In 1878 reist Bicknell, dankzij kerkelijke connecties met de Anglicaanse kerk in Bordighera, de All Saints Church, voor het eerst naar de zonnige Italiaanse Riviera.

 

 

Dit is een tijdperk waarin de Franse en Italiaanse Rivièra, van Menton tot Genua, enorm populair wordt bij de Engelse elite. Een belangrijke bijdrage aan deze fascinatie zijn de suggestieve beschrijvingen van Ligurië in de roman Il dottor Antonio, van de Italiaanse schrijver en patriot Giovanni Ruffini (1807-1881).

 

Ruffini’s verhaal, voor het eerst gepubliceerd in Edinburgh in 1855, over de onmogelijke liefde tussen de Siciliaanse revolutionaire arts Antonio en Lucy, dochter van de Engelse aristocraat Sir John Davenne, speelt zich af tegen de achtergrond van het Risorgimento, de periode van de Italiaanse eenwording (1830-1870), en schildert een onweerstaanbaar beeld van Bordighera. In 1937 is deze roman verfilmd door regisseur Enrico Guazzoni, in de Cinecittà-studio’s in Roma.

 

Voor Bicknell, die net als Lucy en haar vader in Ruffini’s roman in een paardenkoets over ratelende rotsblokken het stuk van het station van Ventimiglia aflegt richting Bordighera, is het, bij de eerste blik op het prachtige Bordighera en de Middellandse Zee, liefde op het eerste gezicht; hij besluit afstand te doen van zijn priesterschap en koopt er een huis: Villa Rosa.

Zijn grote passie voor plantkunde bloeit in deze levendige omgeving. Hij begint direct de lokale flora te catalogiseren door middel van ingewikkelde aquareltekeningen, waarvan de pure schoonheid nog steeds de kracht heeft om je de adem te benemen.

 

Daarnaast ontwikkelt Bicknell een diepe affiniteit met het Ligurische achterland en de bergen. Hij bouwt een huis, dat hij de naam Casa Fontanalba geeft, in de buurt van het dorp Casterino. Zijn documentatie en illustraties van prehistorische rotstekeningen ontdekt rond de Monte Bego en de Valle delle Meraviglie leveren hem internationale erkenning op onder archeologen.

 

De rotsgravure in de blauwe steen welke een stamhoofd zou voorstellen, (middelste fotoreeks hieronder, rechts), wordt bewaard in het Musée départemental des Merveilles de Tende.

 

 

 

 

In het huis in de bergen creëert Bicknell het Casa Fontanalba Visitors Book, een bewijs van zijn artistieke talent en liefde voor de natuur, met levendige illustraties en een ruimte om te schrijven voor bezoekers. In een tweede gastenboek, The Book of Guests in Esperanto, promoot hij deze universele taal door hartverwarmende anekdotes op de linkerpagina te schrijven en rechts aquareltekeningen van bloemen te maken (pp. 153-182).

 

 

Clarence Bicknell overlijdt in de zomer van 1918 in zijn geliefde Casa Fontanalba. Zijn levenloze lichaam wordt, in de schommelstoel op de veranda met het uitzicht op de bergtoppen dat hij zo heeft liefgehad, ontdekt door zijn toegewijde assistent en tuinman, Luigi Pollini, voor Bicknell eerder een vriend, dan een ondergeschikte.

 

Tegenwoordig wordt een deel van de artistieke erfenis van Bicknell bewaard in het Museo Bicknell, dat hij in 1888 heeft opgericht. Het is te vinden in een klein parkje achter een klassieke villa, die vandaag de dag de thuisbasis is van het Istituto Internazionale di Studi Liguri, in de Via Romana 39, Bordighera. In het multifunctionele gebouw, kan publiek genieten van diverse culturele evenementen, zoals exposities, lezingen en concerten, welke regelmatig worden georganiseerd (p.73).

 

 

Begin mei 2022, zijn wij het Museo Bicknell gaan bezoeken. In de tuin word je in die maand begroet door het levendige paars van een enorme bloeiende Wisteria, ofwel; Blauweregen die de ingang van het museum omlijst. Ga je verder de tuin in, dan zie je unieke Ficus-soorten, torenhoge Afrikaanse palmen en een Jacaranda uit Zuid-Amerika, die allemaal de diversiteit van de flora van de wereld weerspiegelen.

 

Bekijk de museumbibliotheek en je vindt vitrines met originele brieven van Bicknell,  een enorme collectie boeken en kunstwerken over flora, plantkunde, vegetatie, speciale vissen en vogels, plus een betoverende vlindercollectie, zie foto hierboven!

 

Bronnen:

 

Valerie Lester, Marvels, The life of Clarence Bicknell, Botanist, Archeologist, Artist, Matador, Troubador Publishing Ltd., Leicester, Verenigd Koninkrijk, 2018.

 

Artikel Peter Bicknell, Clarence Bicknell, Essentially Victorian, toespraak gegeven door Clarence Bicknell’s achterneef, Peter Bicknell, in het Museo Bicknell in Bordighera, Italië, op 23 september 1988, als onderdeel van de viering van de honderdste verjaardag van de opening van het museum. https://www.clarencebicknell.com/images/downloads_news/clarence_bicknell_essentially_victorian_peter_bicknell_1988.pdf

 

Websites:

https://clarencebicknell.com/

http://www.museobicknell.com/

https://fitzmuseum.cam.ac.uk/

 

Tekst Louise Helsloot MA – De Italiaanse Culturele Salon © 2023