Vandaag reizen we naar Bordighera aan de Riviera di Ponente in Liguria om de bijzondere geschiedenis te ontdekken van het meest imponerende en luxe hotel dat deze plaats gekend heeft met de intrigerende naam Hotel Angst: 

credit Salinger via wikimedia commons

De afgelopen jaren is hotel Angst aan de Via Romana 76 jarenlang een bijzonder hotel en bezienswaardigheid geweest, niet alleen door de architectuur, maar vooral door haar geschiedenis.

Toeristen in Bordighera wilden het monumentale gebouw, dat zich jarenlang in een verwaarloosde staat achter een omheining bevond, alsnog op de foto zetten. Het hotel trok zelfs Youtubers van over de hele wereld aan,, die over de afzettingen heen klommen om in het vervallen gebouw de spannendste filmpjes voor op het internet maken, zie link onder aan de pagina voor een indruk.

credit Bordighera net

Sinds 1985 viel hotel Angst onder de Soprintendenza ai Beni Culturali, de Italiaanse monumentenzorg, en was het vervallen gebouw met het originele naambord nog slechts een stille getuige van wat dit imposante hotel eens moet zijn geweest.

Reden genoeg voor mij om meer te willen weten over dit bijzondere hotel en haar geschiedenis …

Terwijl ik begin te lezen over oprichter Adolf Angst en foto’s bekijk van het pand zoals het er toen uit heeft gezien, moet ik onwillekeurig denken aan een beeld uit de The Shining, de horrorfilm uit 1980 van Stanley Kubrick gebaseerd op het boek van Stephen King (1977). Hierin wordt hoofdpersoon Jack Torrence, vertolkt door Jack Nicholson, beheerder van een hotel in de afgelegen Colorado Rocky Mountains en verliest in deze totaal van de buitenwereld geïsoleerde omgeving meer en meer het contact met de werkelijkheid. Zijn zoontje Danny, heeft telepathische gaven, via dit personage zien wij als kijker het gruwelijke verleden van het hotel en diverse geestverschijningen.

Net als in deze film doen over hotel Angst onder de Bordigotti, de inwoners van Bordighera, ook spookachtige verhalen de ronde, bijvoorbeeld over hotelgasten die in de gangen van het gebouw de geest van een jonge vrouw hebben zien rondwalen gedurende de nacht…

Hoe zijn die verhalen ontstaan? Daarvoor duiken wij om te beginnen in de geschiedenis van het opkomende toerisme in de negentiende eeuw in Bordighera:

In de Victoriaanse tijd wordt de Italiaanse Riviera, de kuststreek vanaf Ventimiglia tot Genua, enorm populair, vooral bij Engelse welgestelde toeristen, die in Bordighera zelfs een hele Britse comunity stichten. Aanleiding hiervoor is het uitkomen van de roman: Il dottor Antonio, geschreven door Giovanni Ruffini (1807-1881) en in het Engels uitgegeven in Edinburgh in 1855. Ruffini was naast auteur ook patriot, en zocht steun voor de eenwording van Italië. Zijn roman speelt zich af in de context van het Risorgimento (1830-1870),  en vertelt over de onmogelijke liefde tussen de Siciliaanse revolutionair dottor Antonio en Lucy, dochter van de Engelse aristocraat Sir John Davenne.

credit Sanremo news

La storia:

Op een mooie lentedag reizen Sir John Davenne en zijn jonge dochter Lucy naar Nice. Net voordat zij in Bordighera aankomen, slaan de paarden op hol, en verongelukt de koets.

Lucy heeft een gebroken been, maar wordt gered door dott. Antonio, een Siciliaanse politieke vluchteling, die Engels spreekt. Deze jonge arts zorgde ervoor dat Lucy naar de dichtstbijzijnde herberg wordt vervoerd, de Osteria del mattone, waar ze enkele weken verblijft.

credit Mercado Libre

Tussen Lucy en dott. Antonio bloeien gevoelens op die niet worden uitgesproken, omdat een relatie tussen de twee niet geaccepteerd wordt binnen de in deze tijd geldende sociale conventies.

Wanneer Lucy hersteld is keert zij terug naar Engeland, en trouwt met de man die voor haar door de familie is gekozen. Deze echtgenoot overlijdt al na enige jaren en Lucy keert als weduwe terug naar Bordighera op zoek naar haar Antonio. Zij reist hem, in de opstandige tijd van 1848, zelfs achterna naar Napoli, maar haar geliefde is inmiddels  gearresteerd om zijn politieke denkbeelden en opgesloten op het Isola d’Ischia, het eiland gelegen voor de kust in de Golfo di Napoli. De fragiele Lucy sterft uiteindelijk aan hartenpijn omdat zij de man van wie ze hield niet heeft kunnen redden.

filmposter 1937

De beschrijvingen van Ruffini van Bordighera en de mediterrane schoonheid van het landschap in dit gedeelte van Liguria waren zo succesvol, dat veel Engelsen deze regio en de plaatsen die de auteur in zijn roman beschrijft, met eigen ogen wilden gaan zien. In 1937 is zijn roman verfilmd in de Cinecittà studio’s te Roma door de regisseur Enrico Guazzoni.

Naast Engelsen beginnen ook andere buitenlanders de Italiaanse Riviera te ontdekken, zo ook de welgestelde Oostenrijker Adolf Angst (1847-1924), die de ambitie heeft het meest prestigieuze zes sterren luxe hotel ooit neer te willen zetten.

De ondernemer is enorm onder de indruk van de natuur, de azuurblauwe zee en de magische sfeer in het gebied rond Bordighera, en besluit die droom daar te verwezenlijken. Al snel vindt hij een mooi groot stuk land om de plannen te realiseren, maar er is een probleem: op de grond staat het huis van een zekere Signora Ghella en om de bouw te kunnen starten moet haar huis gesloopt worden maar deze mevrouw wil het huis niet verkopen. . .Na een juridische strijd over het eigendom van de grond is haar huis uiteindelijk verwoest door een mysterieuze uitslaande brand waarbij zij is omgekomen. Haar lichaam is nooit gevonden.

Vervolgens zijn vanaf de opening van hotel Angst in 1887, in overlevering allerlei spookachtige verhalen ontstaan, die, zoals dat gaat met dit soort verhalen, steeds spannender zijn geworden, met name over de nachtelijke bezoeken van een geestverschijning die ‘s nachts ronddoolt in de gangen van het hotel, waarvan hotelgasten zelfs het ruisen van haar rokken beschrijven, zou dat misschien Signora Ghella kunnen zijn. . .?

Begin 19e eeuw straalt hotel Angst alle elegantie en grandeur uit die typerend is voor de Belle Epoque: een grote oprijlaan met een exotische palmentuin rondom leidt naar de trappen van een enorm bordes en de entree. Er zijn diverse prachtige salons, er is een dameslounge, een rookruimte voor de heren en een bibliotheek. De kamers met bad, hebben stromend water en elektriciteit, wat heel modern is voor die tijd. Er wordt bridge, schaak en tennis gespeeld en er worden divers concerten, bals, thé dansants en diverse culturele activiteiten georganiseerd. Het restaurant staat met een brigade klaar van de best opgeleide koks die culinaire specialiteiten creëren voor de gasten die in avondjurk en jacquet verschijnen.

Naast welgestelde Engelsen en Duitsers brengen ook Fransen, zoals de kunstenaar Claude Monet er hun vakanties door. Zelf royalty zoals koningin Victoria van Engeland bijvoorbeeld heeft plannen gehad om er te gaan logeren. Zij huurt voor zichzelf en haar staf, zelfs het hele hotel af maar, helaas voor Bordighera, annuleert zij haar bezoek door het uitbreken van de Boerenoorlog. Adolf Angst is belangrijk geweest voor Bordighera; naast werkgelegenheid voor de inwoners heeft deze filantroop gedoneerd aan diverse instellingen en is uitgroepen tot ereburger van Bordighera en heeft hij het Croce di Cavaliere della Corona d’Italia , een Italiaanse  koninklijke onderscheiding, mogen ontvangen voor zijn inzet.

credit Salinger via wikimedia commons

Naast een glorietijd, heeft het hotel ook slechte tijden gekend.

Deze begonnen al direct in 1887, toen de eerste bouw van het hotel gepland stond op het Piazza della Stazione dat werd verwoest door een aardbeving, een gebeurtenis die Angst niet heeft ontmoedigd, want nog datzelfde jaar heropent hij zijn hotel aan de Via Romana.

Gedurende de Eerste Wereldoorlog is het gebouw als militair hospitaal in gebruik genomen.

Na de dood van Angst in 1924 heeft Max Naudenbousch, de man van zijn dochter Maria, de leiding van het hotel overgenomen, maar in de nasleep van de Eerste Wereldoorlog komen de welgestelde en aristocratische buitenlandse toeristen niet meer, en wie dat wel doet reserveert in minder gedateerde hotels. In de Tweede Wereldoorlog schijnt Mussolini op aandrang van Hitler een diner in het hotel te hebben georganiseerd voor generaal Franco, maar daarna is het snel in verval geraakt. Na de sluiting van het hotel in 1946 worden deuren en raamsponningen als brandstof te gebruikt, en wordt er veel gestolen; van marmer tot lampen en zijn decoraties vernield.

credit Salinger via wikimedia commons

In 2018 is door de gemeente van Bordighera een bestemmingsplan opgezet voor hotel Angst.

In samenwerking met projectontwikkelaar Bizzi & Partners Development S.p.A. is na  officiële presentatie van deze bouwplannen, met het leggen van de eerste steen door de toenmalige burgemeester Giacomo Pallanca van Bordighera met dit project van start gegaan.

Dankzij de creatieve ideeën van Susanna Scarabicchi, oprichtster van architectenbureau Tectoo en uitvoering door ingenieur Giuseppe Bessone is hotel Angst inmiddels verbouwd tot een pretentieus appartementencomplex waarbij de klassieke gevel en typische stijlelementen van het monumentale pand bewaard zijn gebleven.

credit Sanremo news

Er zijn zeer luxe appartementen gecreëerd, allemaal met privégarage, meerdere gemeenschappelijke ruimten en twee zwembaden. Daarnaast is het park rondom het hotel opnieuw aangelegd door tuinarchitecten die er,net als in het originele ontwerp, palm – en olijfbomen in hebben verwerkt die verwijzen naar de exotische sfeer van vroegere tijden.

De gemeente Bordighera heeft met de restauratie van het historische hotel Angst bijgedragen aan cultuurbehoud, buitenlandse investeerders aangetrokken en werkgelegenheid gecreëerd.

Toekomstige appartement-eigenaren zullen gaan genieten van de restaurants en winkels in de Città della Palme, de stad van de palmbomen, zoals Bordighera ook bekend staat en bijdragen aan haar economie.

Is een zes sterren lifestyle niet voor jou, mooi om deze bijzondere plek in Bordighera met zoveel geschiedenis te bezoeken en het verhaal erachter te kennen, vind ik het wel…

Bron:

Lucia Baudo, Il ritorno del Dottor Antonio, articolo pubblicato su “Provincia di Imperia” numero 83/84, anno 2000.

Websites:

Spookachtig Hotel Angst

Van luxueus hotel naar zes sterren appartement

Info over Bordighera

Tekst: Louise Helsloot MA – De Italiaanse Culturele Salon © 2022-2023