Art
-1
archive,category,category-art,category-3,stockholm-core-2.3.3,select-theme-ver-9.5,ajax_fade,page_not_loaded,,qode_menu_,wpb-js-composer js-comp-ver-6.11.0,vc_responsive

Louise’s Liguria: Il mistero di Altare.

Davide Papalini, CC BY-SA 3.0.

Altare is een van oorsprong middeleeuws bergdorpje in de Ligurische Apennijnen, zo’n 11 km. ten Noordwesten van de stad Savona. Het heeft zo’n 2000 inwoners, en het leven van alle dag kent hier een rustige pas. Toeristen komen er voornamelijk om te wandelen, of om op de mountainbike de heuvelachtige groene omgeving te verkennen.

 

Monte Burot, Pampuco, CC BY-SA 4.0.

 

Naast natuur om van te genieten, heeft Altare ook een bijzondere geschiedenis, het is bekend om het bewerken van glas, een mestiere artigianale, een ambachtelijk beroep, dat hier al sinds de elfde eeuw wordt uitgeoefend. Deze maestri vetrai, meester glasblazers, zouden het vak hebben geleerd van Franse meesters uit Orléans en Nevers. Anderen denken dat Benedictijner monniken de leermeesters waren. Tot 1823 heeft de Università vetraria bestaan, een gilde van glasblazers, vanaf 1864 verenigden zij zich in de Società Artistica Vetraria.

Bijzonder, want wanneer we het over Italiaanse glaskunst hebben, wordt meestal aan het Venetiaanse Murano glaswerk gedacht.

 

Villa Rosa, David Papalini, CC BY-SA 3.0.

Een mooie collectie glaskunst objecten gemaakt tussen 1750 en 1950, is te zien in het Museo dell’Arte vetraria Altarese, het museum voor glaskunst uit Altare. Ook kun je er de kunst van het glasblazen meemaken in de workshops die het museum organiseert. In het centrum vind je diverse cristallerie, winkeltjes waar je kirstalwerk kunt kopen.

 

Eind achttiende, begin negentiende eeuw, wanneer de Art Nouveau, die in Italia Stile Liberty, of Stile floreale wordt genoemd, zich in de kunst en de architectuur in Europa ontwikkelt, worden er in Altare twee villa’s in deze decoratieve stijl gebouwd;

 

Villa Agar, tegenwoordig een rusthuis voor gli anziani, voor senioren, en Villa Rosa, waarin het Museo dell’Arte vetraria Altarese, te vinden is. Op zich ook best opmerkelijk om in dit slaperige bergdorpje twee van die elegante villa’s aan te treffen, waardoor Altare in deze periode zelfs bekend heeft gestaan als la piccola Parigi, het kleine Parijs.

 

 

Twee auteurs uit Liguria die veel onderzoek hebben gedaan naar de geschiedenis van Altare zijn Giorgio Baietti en Luca Valentini.

In Liguria, zo vertelt Valentini, c’è molto di misterioso, is veel mysterie. Er zijn gebeurtenissen voorgekomen waarvan we weten dat ze daadwerkelijk hebben plaatsgevonden, doordat ze in antieke documenten zijn vastgelegd, zoals bijvoorbeeld de heksenprocessen in Triora, maar daarnaast onverklaarbare waarnemingen, sagen en legenden, die vallen onder de tradizione orale, en door mondelinge overlevering, worden doorgegeven, zoals bijvoorbeeld het mysterie van Altare over la ricchezza di Don Bertolotti, de plotselinge rijkdom van Monseigneur Bertolotti:

 

Giuseppe Bertolotti Remocorbaso, CC BY-SA 4.0.

Giuseppe Giovanni Bertolotti is in 1842 geboren in Cairo Montenotte, ca. elf kilometer noordelijk van Altare. Zijn vader is paardensmid, het gezin is arm. Na zijn opleiding aan het seminarie van Aqui Terme, gaat Giuseppe in 1865 aan het werk als dorpspastoor in Altare. Hij begint met het restaureren en verfraaien van de Chiesa di Sant Eugenio, die we vinden op het naar hem vernoemde piazza Monsignore Bertolotti.

Tijdens de werkzaamheden, die nog tot 1927 zullen doorgaan, vinden werklieden achter het grote glas- en loodraam een skelet, zittend op een stoel, de hielen tegen elkaar, en gedraaid naar het Oosten. Is dit een verwijzing naar een andere geestelijke, de Franse Bérenger Saunière uit Rennes Le Chateau, die na zijn dood, niet op een bed zou zijn opgebaard, maar in een gelijke houding, gedraaid naar het Oosten is gezet?

Anderen zien een verband met de Massoneria, de Vrij Metselaars, welke staand voor het altaar, met de hielen tegen elkaar, en gezicht richting Oosten, hun geloften zouden afleggen.

In het interieur van de kerk zijn de kruiswegstaties van de Via Crucis, antiorario, tegen de klok in, geplaatst. Een beeld van San Rocco, de patroonheilige van de glasblazers, blijkt een wond te hebben in het rechterbeen, terwijl dit volgens de traditie het linker moet zijn.

Allemaal vreemde vondsten. . .

Nog gekker wordt het wanneer niet veel later Bertolotti voor zijn zus Enrichetta de Villa Ager laat bouwen, voor Rosalia, zijn tweede zus, vervolgens Villa Rosa, en voor Cesarina, de derde zus, een palazzo op het kerkplein. Naast deze projecten voor zijn familie, financiert hij nog andere, zoals een kinderopvang en een meteorologisch waarnemingsstation.

Waar haalt een arme pastoor plotseling zoveel geld vandaan om dit allemaal te realiseren?

 

Chiesa di San Eugenio, Davide Papalini CC BY-SA 3.0.

Auteur Giorgio Baietti die, gefascineerd door dit verhaal, op zoek naar antwoorden, naar Altare is gereisd, ziet overeenkomsten met het mysterie van het Franse:

Rennes Le Chateau, waar in 1885 Bérenger Saunière aankomt om er te gaan werken als dorpspastoor. Net als zijn Italiaanse collega Bertolotti, vangt ook Saunière aan met de de restauratie van de kerk, de Sainte Marie Madaleine in zijn geval.

Onder het altaar zou hij hier mysterieuze perkament rollen met vreemde tekens hebben gevonden. De bisschop sommeert Saunière naar Parijs te komen om de tekens te laten ontcijferen, wat niet is gelukt.

Na terugkeer in zijn parochie, beschikt ook Saunière net als Bertolotti opeens over een enorme onverklaarde som geld. In het Sainte Marie Madaleine kerkje draait hij vervolgens de Via Crucis om en laat het wijwatervat vasthouden door een nare duivelse figuur. Boven de ingang, laat hij daarnaast de zin Terribilis este locus iste, deze plek is vreselijk, graveren, hier bedoeld in de zin van machtig, groots, sterk.

 

Over die plotselinge rijkdom en de gebeurtenissen die daarop volgden doen veel verhalen de ronde die bijdragen aan wat bekend staat als het mysterie van Rennes Le Chateau. Iemand die dit ook wilde onderzoeken is de Britste journalist Henry Lincoln, die vervolgens over zjjn bevindingen aldaar samen met thrillerauteurs Michael Baigent en Richard Leigh, een controversieel boek heeft geschreven: Holy Blood, Holy Grail (1982). Het verhaal suggereert, ondersteund door fantasierijke aannames, dat Jezus getrouwd is geweest met Maria Magdalena, en zelfs met haar kinderen heeft gekregen. Koninklijke afstammelingen daarvan zouden via een Franse lijn nog onder ons zijn en worden beschermd door een geheim genootschap; de Priorij van Sion. Het begrip de Heilige Graal, zou, volgens de auteurs, niet geïnterpreteerd moet worden als de beker met het bloed van Christus na zijn kruisiging, of als gebruikt bij het Laatste Avondmaal, maar als het Oud Franse woord sangreal sangbloed, real koninklijk, het koninklijke bloed van de afstammelingen van Jezus.

 

Reproductie van foto in Bibliothèque nationale de France (BnF), fotograaf onbekend.

Dan Brown heeft vervolgens ditzelfde thema verwerkt in zijn boek De Da Vinci Code (2003), In zijn roman noemt hij het plaatsje niet, maar er zijn wel verwijzingen naar Rennes Le Chateau. Een voorbeeld is de “conservator van het Louvre”, een van zijn romanpersonages, die hij de naam Jacques Saunière heeft gegeven. Wie hier meer over wil lezen, zie link onderaan dit artikel.

 

De documenten die Bérenger Saunière heeft gevonden, zouden deze theorieën, die de wereld op zijn kop zouden hebben gezet, hebben onthuld. . .

 

Heeft Bérenger Saunière, naar rondgaande verhalen fluisteren, daadwerkelijk dit enorme geheim ontdekt?

Is er een verband met zijn Italiaanse collega Giuseppe Bertolotti?

De twee pastoors hebben nooit een uitleg gegeven over hun rijkdom.

Zowel Bertolotti, als Saunière, blijven tot hun dood, in respectievelijk 1931 en 1917, werken in de eigen kleine dorpsgemeenschap, ondanks aanbiedingen voor hoge posities binnen de kerk.

Heeft de Rooms-Katholieke kerk hen beide met aanzien en geld de mond willen snoeren?

 

Noch het bisdom, nog historici of andere wetenschappers hebben deze overleveringen of het bestaan van de in Rennes Le Chateau gevonden documentende ooit bevestigd.

Inspirerende verhalen, waarheid, of mistero, mysterie? Dat mag jezelf beoordelen.

 

Illustratie-website Rennes Le Chateau, zie link onderaan artikel.

 

Artikelen:

Maria Vittoria Cascino, Misteri nella chiesa di Altare sulle tracce del Sacro Graal per Il Giornale.it, 14 Dicembre 2007.

https://www.ilgiornale.it/news/genova/misteri-nella-chiesa-altare-sulle-tracce-sacro-graal-179605.html

Valentina Fiore, Le vetrate di Villa Rosa: uno straordinario esempio di Liberty ad Altare in Alte Vitrie, brochure dell’Istituto per lo studio del vetro e dell’Arte vetraria, Altare, 2022.

http://www.museodelvetro.org/wp-content/uploads/2023/02/ALTE-VITRIE-brochure-2-2022-V1R2-HR.pdf

Voor wie Italiaans kent en verder wil lezen:

Giorgio Baietti, Lo specchio inverso, Edizioni Lindau, Torino, 2007.

Luca Valentini, I misteri della Liguria, Atene Edizioni, Arma di Taggia, 2017.

Foto’s glaskunst en interieur: Museo dell”Arte vetraria Altarese.

Overige websites:

http://www.comune.altare.sv.it/

http://www.museodelvetro.org/

https://www.rennes-le-chateau.fr/domaine-de-labbe-sauniere/

https://www.kuleuven.be/thomas/page/de-da-vinci-code/

Tekst Louise Helsloot MA © De Italiaanse Culturele Salon 2023.

2021 Het jaar van Dante Alighieri (1265-1321)

Dit jaar is het jaar van Dante, 700 jaar Dante Alighieri!

Wanneer je de Italiaanse taal voldoende beheerst lees je zijn meesterwerk “Commedia”, in drie delen: Inferno, Purgatorio en Paradiso natuurlijk het best in het Italiaans, maar je kunt ook voor een vertaling gaan. Welke van de vele vertalingen kies je dan?

Hoe lastig dat kan worden vertelde publiciste en vertaalster Hein Groen al in de Groene Amsterdammer (2001, nr.29) die tijdens het lezen van een Engelse vertaling al snel tot de conclusie kwam dat je: “[…] Dantes grootheid alleen in het Italiaans kunt ervaren”.

Aan een Nederlandse vertaling begon zij niet eens…

 

De uitdaging voor de vertaler is natuurlijk ook op zoek gaan naar dat ene woord in de doeltaal dat exact de intentie weergeeft die in de oorspronkelijke taal bedoeld wordt. Daarbij moet je niet alleen de letterlijk betekenis vertalen maar vooral, zoals vertaler Hans Bolland in een gesprek bij “De wereld draait door” (2019) vertelde: vertalen vanuit de ziel van de taal.

Bij Dante gaat het dan ook nog eens om het vertalen van Middeleeuwse poëzie van het hoogste literaire niveau.

 

Uren heb ik besteed aan de Commedia, aan het analyseren van de eigenheid van de taal, aan haar ontstaansgeschiedenis, achtergronden, symboliek en aan de personages die Dante, zelf ook een personage in dit verhaal, op zijn reis tegenkomt. Tijdens die studie Italiaanse taal en cultuur maakte ik kennis met de mooie vertaling van Frans van Dooren (1987) maar je zou ook voor die van Ike Cialona en Peter Verstegen (2000) kunnen kiezen. Daarnaast noem ik Juke Hudig die in haar “Dantes Divina Commedia in 111 pastels”(2014), kiest voor het weergeven van momenten uit de Commedia, in de vertaling van Christinus Kopps (1930), door middel van prachtige verstilde illustraties.

 

Firenze, Ravenna en Dante zijn onverbrekelijk verbonden en nog altijd is er heel veel belangstelling voor “ il sommo poeta”, zeker

nu, 700 jaar na zijn dood in 1321, in dit speciale Dante-jaar, blijf de website volgen!

 

Dante Alighieri, Commedia, con il commento di A. M. Chiavacci Leonardi, Bologna, Zanichelli, 1999

Dante Alighieri: De goddelijke komedie, vertaald door Frans van Dooren, Amsterdam-Leuven 1987.

Dante Alighieri: De goddelijke komedie, vertaald door Ike Cialona en Peter Verstegen, 2 delen, Amsterdam 2000.

Juke Hudig, Dante’s Divina Commedia in 111 pastels, Aurora productions, 2014.

https://www.groene.nl/artikel/vertedering-voor-dante

https://www.bnnvara.nl/dewerelddraaitdoor/videos/510245

https://www.facsimilefinder.com/facsimiles/dante-inferno-parigi-imola-facsimile

Illustrazione: Luca Signorelli, Dante Alighieri, detail van Luca Signorelli’s fresco in de kapel van San Brizio, cattedrale di Orvieto

CC BY-SA 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0>, via Wikimedia Commons

Tekst Louise Helsloot MA – De Italiaanse Culturele Salon © 2021

De Franse Salon en de Italiaanse Salotto

Foto: www.cubra.nl/PM/Gresset_Groepsportret.htm

In de 17e en 18e eeuw worden er in Frankrijk diverse literaire salons opgezet naar het voorbeeld van de Italiaanse hofcultuur. In deze salons (Salon in het Frans, Salotto in het Italiaans) komen schrijvers, filosofen en kunstenaars samen om te discussiëren over hun werk en te luisteren naar voordrachten, poëzie en muziek.
De gastvrouwen die deze salons organiseren worden Salonnières in het Frans en Salottiere in het Italiaans genoemd. Het zijn vrouwen uit de hogere bourgeoisie en aristocratie die culturele activiteiten organiseren, niet exclusief voor de adel aan het hof maar juist toegankelijker voor een breder publiek dat bestaat uit mannen èn vrouwen.

Klik hier voor het gehele artikel.

I tesori nascosti della Toscana – LUCIGNANO

inlucignano

Foto: inlucignano.com

Veel kleine en niet zo bekende plaatsjes in Italië kunnen je enorm verrassen met hun rijke culturele geschiedenis, waardoor je er kunstschatten tegen kunt komen, die je niet zou verwachten. Over deze minder bekende kant van Italië gaat mijn blog van vandaag om je te inspireren om bij een volgend bezoek aan Italië eens op zoek te gaan naar deze: tesori nascosti dell’Italia, deze: verborgen schatten van Italië!

In 2015 ging ik voor mijn studie Italiaans een paar dagen naar het plaatsje Lucignano in Toscane, om daar als tolk-vertaalster Italiaans-Nederlands te werken op een onderwijscongres. Voor dit vertaalwerk voor en de inhoudelijke verslaglegging van dit congres, was ik gereisd naar de prachtige omgeving waarin dit middeleeuwse dorpje ligt: het hart van de Val di Chiana, in de regio Toscane. In deze vallei, die bestaat uit een glooiend, heuvelachtig gebied, waar olijfolie en wijn wordt geproduceerd en een meer vlak gedeelte, waar men tarwe, gerst en mais verbouwt, zie je overal de zonnebloemen groeien en dat alles is een prachtig beeld als je naar Lucignano toe rijdt.

lucignano

Foto: www.igirasoli.ar.it

Het congres werd georganiseerd voor Nederlandse en Italiaanse leerkrachten om van elkaar te leren en van gedachten te kunnen wisselen over de inclusie van leerlingen met een beperking in de klas. Om te ervaren op welke manier in het Italiaanse basis- en voortgezet onderwijs die inclusie in de praktijk wordt gebracht, bezochten Nederlandse leerkrachten, hun Italiaanse collega’s ook in de klas op de diverse scholen in en rond Lucignano, waarbij ik optrad als tolk. Ik vond het heel bijzonder om te zien met hoeveel passie de Italiaanse leerkrachten omgegaan en werken met deze kinderen.
Wil je meer over weten over passend onderwijs in Italië, lees dan mijn verslag via deze link .

val-di-chiana-campi-300x199

Foto: mangiarebuono.it

Het plaatsje Lucignano wordt omgeven door de dorpen Monte San Savino in het noorden, Marciano della Chiana en Foiano della Chiana in het oosten, Sinalunga in het zuiden en Rapolano Terme in het westen en is een goede uitvalsbasis voor een heerlijke Toscane vakantie. De bekende plaatsen zoals Florence (1.20 minuten met de auto), Pisa en Lucca (ongeveer 2 uur rijden), Arezzo (half uurtje rijden) en Siena (40 minuten) zijn makkelijk te bezoeken, maar wanneer je je concentreert op Lucignano en omgeving, zal je je verwonderen over wat dit plaatsje biedt op het gebied van kunst en cultuur, op culinair gebied en aan accommodaties voor je verblijf in Toscane.

lucignano-vista-aerea-20150410100439-1000-600

Foto: www.lecantine.net

In de Italiaanse geschiedenis is er vanaf de Romeinse tijd al strijd gevoerd om de jurisdictie over deze vallei, om haar strategisch belang en om haar vruchtbare grond. In de eerste eeuw voor Christus viel het gebied onder Rome doordat het veroverd werd door Lucius Cornelius Sulla Felix, een Romeinse generaal en staatsman. Vervolgens stichtte de Romeinse consul Lucius Licinius Lucullus een Castrum romanum, een legerkampement voor de Romeinse legioenen in de Valdichiana vallei, waarna de naam Lucignianum ontstond als eerbetoon aan deze Lucius. Hieruit is later de naam Lucignano ontstaan. In 1371 werd door de Senezen de eclipsvormige stadsmuur gebouwd, die typerend is voor deze tijdsperiode, met de drie toegangspoorten: Porta San Giusto, Porta San Giovanni en de Porta Murata. Tenslotte werd in 1558 door de Florentijnen een fort gebouw voor Cosimo de Medici, door de architect Bernardo Puccini.

Tussen 1200 en 1500 voerden de steden Siena, Arezzo, Perugia en Florence een steeds terugkerende strijd om het gebied. Heel bekend is de “Battaglia della Valdichiana” een veldslag in 1363 tussen de Senezen, onder leiding van Giordano Orsini en de Florentijnen onder leiding van Niccolo de Montefeltro.
Over deze gebeurtenis is een fresco gemaakt door Lippo Vanni, een veertiende eeuwse schilder uit Siena, die te zien is in het Palazzo Pubblico te Siena, (ca.1364).

lippovannipalazzopubblico70

Foto: www.travelingintuscany.com

lucignano_porta

Foto: www.settemuse.it

Door de Porta San Giusto, die deel uitmaakt van de oude stadsmuur kom je het stadje binnen. Aan weerszijden van deze poort zijn twee caffetteria’s met een heerlijk terras, waar je s’ochtends een espresso met een brioche, een zoet broodje, kunt nuttigen in het opkomende zonnetje. De meeste inwoners komen hier dan ook dagelijks om een praatje te maken voordat zij aan hun dag gaan beginnen.  Als je vervolgens door de poort het oude centrum binnenloopt, zie je links in Via Giacomo Matteotti, de kleinere eenvoudige huizen, waar vroeger de armen woonden en rechts in de Via Roma de elegante paleizen van de historische adellijke families van Lucignano. Als je verder loopt naar het centro storico zie je op de piazza centrale de indrukwekkende Chiesa della Collegiata di San Michele Arcangelo

lucignano-la-collegiata-20150410100509-1000-600

Foto: www.lecantine.net

tourlusignanotrionfo0700Op de foto bezoeken wij deze kerk, waarbij wij werden rondgeleid door een wittekerklusignanoItaliaanse medewerkster van het Museo Comunale di Lucignano en ben ik aan het vertalen wat zij vertelt over de prachtige fresco’s die er bewaard zij uit de veertiende, vijftiende eeuw, zoals die van Bartholo di Fredi (Siena, 1330 – 1410): il trionfo della morte. Als je vervolgens je weg vervolgt richting het Palazzo Comunale, zie je de Chiesa di San Francesco, die opvalt door haar blauw met witte voorgevel.

sala-del-consiglio

Foto: media-cdn.tripadvisor.com

Het is de moeite waard om ook een bezoek te brengen aan het Palazzo Comunale, waar je de raadszaal, de Sala del Consiglio kunt bezoeken, die tegenwoordig gebruikt wordt is voor de raadsvergaderingen van de gemeenteraad met de burgemeester van Lucignano, die er ook haar kantoor heeft, mevrouw Robeta Casini. De ruimte van de raadszaal is rondom beschilderd met een groot werk van de Milanese schilder Luigi Ademollo (1764-1849): Il trionfo di Roma.

14

Foto: www.visitlucignano.it

6752

Foto: www.visitlucignano.it

Onderin het gebouw huist het Museo Civico di Lucignano, hier zijn mooie iconen te zien van Bartolo di Fredi (1455-1523) trittico La Madonna in trono con bambino en Lippo Vanni, (ca. 1350) Madonna in trono con Bambino, San Pietro e San Giovanni Battista.

In de kelder van het museum is de Sala delle Udienze gevestigd, een ruimte, waar door de priorij in de 14e eeuw recht werd gesproken en prachtige muurschilderingen te zien zijn van personages uit de Griekse en Romeinse mythologie, zoals Cesar en Augustus, Aristoteles, maar ook uit de bijbel, zoals Sint Franciscus, de beschermheilige van Lucignano. Ook zijn hier teksten te zien, die herinneren aan de vroegere functie van de ruimte, zoals: odite l’altra parte – vreest de andere kant, een tekst die weinig te raden overlaat over hoe een vonnis kon aflopen…

Naast bovenstaande teksten zijn er regels uit de Divina Commedia van Dante Alighieri op het koepelvormige plafond te zien, die voor de schrijver stonden voor een juiste rechtspraak en vrijheid.

albero1

Foto: www.visitlucignano.it

Het capolavoro, het meesterstuk van het museum is de Albero d’oro, de gouden boom, een werk van Ugolino da Vieri en Gabriello d’Antonio, dat gemaakt is tussen 1350 en 1471.

De boom is 2,60 m hoog, vanuit de stam in het midden steken aan weerszijden 6 takken omhoog, met prachtige gedecoreerde blaadjes aan de uiteinden kleine met koraal versierde medaillons dragen, waarbij het koraal het bloed van Christus uitbeeldt. Op de kruin van de boom staan een pelikaan en een crucifix afgebeeld.

De pelikaan staat symbool voor de zelfopoffering die een moeder voor haar kind heeft en de crucifix verwijst naar het supreme offer van Christus, zijn bloed als bron van leven voor de mensheid. De boom is ook bekend als de Albero dell’amore, de boom van de liefde en veel jonge bruidsparen beloven elkaar dan ook graag trouw voor deze relikwie en worden er vervolgens samen vereeuwigd.

In 2015 is de Albero d’oro di Lucignano op de EXPO in Milaan tentoongesteld, een evenement waar de inwoners van Lucignano heel trots op zijn.

Tijdens het congres verbleef ik in een typisch Toscaans landhuis. Het ruime huis was mooi ingericht en voorzien van van frisse okergele kleuren. Door de ramen zag je de heuvels. De eigenaresse kon niet allen erg lekker koken, maar zij verhuurt deze agriturismi in de streek. Ben je op zoek naar een mooi goed verzorgd vakantiehuis in de omgeving van Lucignano, kijk dan eens op deze link: Vakantiehuis Cepina.com.

Buon divertimento a Lucignano e alla prossima!

Bronnen en extra informatie:

http://www.treccani.it/enciclopedia/

http://www.visitlucignano.it/index-eng.html

http://www.lucignano.com/storia_di_lucignano.html

http://www.visitlucignano.it/museo.html

www.settemuse.it

Je kunt ook deze video bekijken.

Tekst en copyright Louise Helsloot MA – De Italiaanse Culturele Salon © 2021