Louise’s Liguria: SANREMO, waar tradities en trends elkaar ontmoeten, een reis door het beste van de Italiaanse Riviera
De adembenemende bergdorpjes in de Valle d’Argentina van Ligurië ontdekken is een heerlijke ervaring. De kustlijn van de Riviera dei Fiori biedt echter ook een uniek en fascinerend perspectief. Vandaag reizen we naar een van de mooiste badplaatsen die je er vindt: Sanremo, de stad van de bloemen!
We hebben deze modieuze badplaats in Liguria meerdere keren bezocht en elke keer waren we blij verrast door de levendige sfeer.
Deze prachtige stad heeft een rijk cultureel erfgoed en we raden je aan jouw verkenning van Sanremo te beginnen met een bezoek aan de historische wijk in het oude centrum: La Pigna.
Het is een absolute must-see, dus sla een bezoek aan dit deel van Sanremo niet over!
Het Italiaanse woord pigna betekent ananas. De wijk werd omhoog gebouwd in de vorm van een ananas om de oude stad te versterken tegen aanvallen van Berberse piraten die in de zestiende eeuw in het gebied rond de Middellandse Zee actief waren.
In dit bijzondere gedeelte van Sanremo zijn er verschillende opmerkelijke sites om te verkennen. Een daarvan is de Porta di Santo Stefano, een gotische gewelfde ingang ter ere van Sint-Stefanus. Naarmate je verder deze wijk inloopt, kom je charmante smalle steegjes tegen die verstild lijken in de tijd. Ze leiden je uiteindelijk naar pittoreske historische pleinen, zoals het Piazza dei Dolori. Hier vind je het Palazzo Gentile-Spinola, een laatmiddeleeuws gebouw dat in de zestiende eeuw werd gerenoveerd om te dienen als vakantiehuis van deze rijke magistrale familie uit Genua.
Het Oratorio di San Sebastiano werd in 1508 gebouwd als teken van dankbaarheid aan de heilige Sebastian die Sanremo op wonderbaarlijke wijze beschermde tegen de pest die toentertijd over Ligurië di Ponente raasde.
Het gebouw onderging meerdere restauraties tussen de zestiende en achttiende eeuw en werd later versierd door kunstenaars als Maurizio Carrega (1750-1815) en Luigi Varese (1825-1889).
Aan het Piazza di Santa Brigida, een veel ruimer plein, vinden we de gelijknamige Chiesa di Santa Brigida deze kerk is waarschijnlijk gesticht door een congregatie van zusters. Deze religieuzen worden ook tegenwoordig nog aangeduid als de Brigadine, vernoemd naar de heilige Brigida, de Zweedse Brigid, die volgens een document uit 1596 in dit deel van Liguria heeft gewoond en gewerkt. Na een restauratie die begon in 1989 en duurde tot 2015, worden de kerk en het plein nu gebruikt voor culturele bijeenkomsten, muziekuitvoeringen en theaterevenementen (foto 5).
Als je je weg vervolgt, passeer je de Giardini Regina Elena, de tuinen gewijd aan Elena di Montenegro, de vrouw van koning Vittorio Emanuele III, die verschillende kleurige bloemsoorten, bomen en palmen laten zien.
Op de Piazzale Assunta staat het prachtige Santuario Madonna della Costa, een religieus gebouw dat voor het eerst wordt genoemd in een document dat dateert uit 1474. In 1600 werd een nieuw heiligdom gebouwd ter ere van la Madonna della Costa, de patrones van zeelieden die hen beschermt tegen de gevaren van de zee.
Er zijn beroemde kunstwerken te bewonderen, waaronder sculpturen van de beroemde Italiaanse beeldhouwer Anton Maria Maragliano (1664-1741), een portret van de Madonna met kind toegeschreven aan Fra ‘Nicolò da Voltri (1385-1417) en artistieke creaties van schilders als Domenico Fiasella, bekend als Sarzana (1589-1669) en Giulio Cesare Procaccini (1574-1625) uit de zestiende en zeventiende eeuw. Vanaf dit punt kun je genieten van een werkelijk adembenemend panoramisch uitzicht op de kustlijn en de zee!
Een andere interessante kerk om te bezoeken is de Concattedrale di San Siro, de co-kathedraal van de heilige Syrus van Pavia. Een document uit 1143 vermeldt al het bestaan van dit gebouw in romaans-gotische stijl. De kruisvormige en grote roosvensters in de gevel dateren uit de dertiende eeuw.
De bouw van de klokkentoren begon in dezelfde eeuw, en toont diverse indrukwekkende klokken, waarvan de Campanone, gewijd aan Johannes de Doper, patroonheilige van Liguria, de grootste is.
Het gebouw is door de tijd verschillende keren aangepast, gedeeltelijk verwoest in de Tweede Wereldoorlog en in 1948 gerestaureerd in de stijl van de Barok. Meer recent, in 2015, zijn opnieuw restauraties gedaan om de kerk in haar volle glorie te herstellen.
Unieke kunstwerken om hier te bewonderen zijn het Christusbeeld in hout toegeschreven aan Anton Maria Maragliano (1664-1739), een sculptuur van de Madonna del Rosario daterend tussen de zestiende en achttiende eeuw, door Giuseppe Compostano, een kunstenaar die werkte in de stijl van Maragliano, en schilderijen gemaakt door de Raffaele de Rossi, zoals het kooraltaarstuk, gedateerd 1548.
Het Museo Civico is gevestigd in het prachtige Palazzo Nota, daterend uit 1667. De marmeren zalen van de Pinoteca tonen prachtige kunstwerken uit de collecties van antieke families van Sanremo, en portretten en landschappen van schilders als Maurizio Carrega (1737-1819), evenals werk van Pieter Paul Rubens (1577-1640).
Villa Nobel,
In 1870 liet Pietro Vacchieri, een apotheker uit Rivoli, zich inspireren door Franse trends die toen in de mode waren en gaf architect Filippo Grossi opdracht om een elegant palazzo voor hem te ontwerpen. Vier jaar later werd het pand verkocht aan Lazzaro Patrone. Alfred Nobel kocht dit huis in 1891 en heeft er tot zijn dood in 1896 gewoond.
In 1923 werd de villa verkocht aan de Giovan Battista Parodi, wiens erfgenamen de villa weer verkochten aan de overheid, die er het museum van maakte zoals we het nu kennen.
Villa Nobel vertelt je over het leven van Alfred Nobel in Sanremo aan de hand van een verzameling foto’s en voorwerpen die in zijn laboratorium zijn gebruikt om onderzoek te doen en besteedt ook aandacht aan diverse Nobelprijswinnaars. Daarnaast kun je een kijkje nemen in zijn bibliotheek en zelfs de slaapkamer van deze wereldberoemde wetenschapper, wat aanvoelt als een reis terug in de tijd naar de vroege jaren 1900.
Tegenwoordig organiseert het museum ook een verscheidenheid aan evenementen, waaronder culturele bijeenkomsten, concerten en bruiloften, welke ook kunnen plaatsvinden in de mooie tuinen rond deze bijzondere locatie.
Terwijl je zo door Sanremo wandelt, zul je ook haar kosmopolitische kant ervaren. Het elegante casino, de Franse invloed en het wereldberoemde Festival della Canzone di Sanremo, het Festival van het Italiaanse lied van Sanremo, maken de stad een populaire bestemming voor stylisten, ontwerpers en modeliefhebbers.
Corso Matteotti biedt je een grote verscheidenheid aan prachtige winkels, perfect voor (window) shoppen of een ontspannen wandeling. Daarnaast zijn er veel gezellige terrasjes en restaurantjes in deze omgeving om te genieten van een maaltijd of een drankje.
Vi raccomando di cuore di visitare a Sanremo! Een bezoek aan Sanremo is wat ons betreft een echte aanrader, van harte aanbevolen!
Bronnen:
I.A.T. Ufficio Informazioni e di Accoglienza Turistica Sanremo
Foto’s:
1-3-4 PW © 2023, 2 Göran Benght, 5 © Sanremo News, 6-7 pagina ufficiale Facebook Santuario Diocesano Nostra Signora Assunta della Costa Sanremo, 8 pagina ufficiale Facebook Festeggiamenti Parrocchiali di San Siro Sanremo, 9 Samuele English Wikipedia,10 en 11 © villa Nobel Sanremo, 12-13 LH © 2023.
Tekst Louise Helsloot MA – De Italiaanse Culturele Salon © 2023
Een andere heilige interventie van Maria, maar dan tijdens een aanval van legers uit Corsica en Ventimiglia, is afgebeeld op twee zeventiende eeuwse kunstwerken in het Oratorio van de S. S. Annunziata. Op 26 december is het de naamdag van Santo Stefano, de Heilige Stephanus, de eerste martelaar en tevens patroonheilige van de borgo, naar wie ook de dorpskerk, de Chiesa di Santo Stefano (Protomarire), is vernoemd, een kerkgebouw uit de zestiende eeuw, met later toegevoegde barokke elementen.
Een meer sportieve Ligurische tradizione, iet wat in verval geraakt in de Val Nervia, maar welke door recente nieuwe initiatieven weer aan populariteit wint, is het typische balspel: Il gioco del Balun, ook wel il gioco al Pallone elastico, of Pallapugno genoemd.
Het kasteel, deels ruïne, deels gerestaureerd, biedt een bioscoop waar de geschiedenis en tradities van Dolceacqua worden verteld, en de Sala Doria-Grimaldi, waar je alles te weten kunt komen over de nauwe banden tussen deze twee families.
Dit alles zou in de nacht van 15 augustus zijn gebeurd. Om de overwinning en het verzet van de dappere Lucrezia te herdenken, besloten de vrouwen in het dorp iets te bakken. Terwijl ze bezig waren met bloem, eieren, olie en suiker, kneedden ze het deeg in de vorm van het vrouwelijke geslachtsorgaan.
Er zijn verschillende kerken te bezoeken.
In campagna, op het platteland, rond Dolceacqua kunt je een wandeling maken naar enkele andere kerken. De Chiesa di San Giorgio, op tien minuten lopen, bewaart bijvoorbeeld oude graven van de familie Doria, daterend uit de zestiende eeuw. Vanaf het kasteel van Doria via een pad door de olijfgaarden, na een wandeling van ongeveer 45 minuten, bereikt je het Santuario dell’Addolorata, gewijd aan San Gregorio, in de Morghe. Dan is er de Capella di San Bernardo, te voet ongeveer 25 minuten van het centrum. Hier kun je bijzondere fresco’s uit de vijftiende eeuw bewonderen.
Eind achttiende, begin negentiende eeuw, wanneer de Art Nouveau, die in Italia Stile Liberty, of Stile floreale wordt genoemd, zich in de kunst en de architectuur in Europa ontwikkelt, worden er in Altare twee villa’s in deze decoratieve stijl gebouwd;
De regio Liguria grenst in het westen aan de Franse Côte d’Azur, in het noordwesten aan Piemonte, in het noordoosten aan Emilia-Romagna en in het oosten aan Toscane. Haar hoofdstad is Genua en er zijn vier provincies: Genua, Imperia, La Spezia e Savona.
Bordighera is echt zo’n stadje waar je terug in de geschiedenis lijkt te stappen. In Bordighera Alta kunnen cultuurliefhebbers hun hart ophalen aan kerken, klassieke villa’s en oude stadspoorten met de mooiste doorkijkjes. Het Italiaanse alto betekent hoog, en verwijst naar de locatie op hogere grond van dit gedeelte van la città vecchia di Bordighera, het oude, middeleeuwse deel van de stad. Je vindt er ook diverse restaurantjes.
Andere kunstwerken in het interieur zijn een marmeren Mariabeeld, la Maddalena in Gloria, een beeldhouwwerk van Domenico Parodi (1672-1742), een leerling van Bernini. Het drukt de opname in het hemelse rijk van Maria Maddalena uit. Zij heeft open armen, is in vervoering en door engeltjes omringd.
In de naast de villa gelegen studio, is het atelier, dankzij de grote inzet van Carlo Bagnasco, voorzitter van de Fondazione Pompeo Mariani, nog te zien zoals het er begin twintigste eeuw waarschijnlijk heeft uitgezien, compleet met originele schildersezels, paletten, kwasten, verftubes, en voorwerpen als poppen op standaard, boeken en hoeden.
Wanneer wij het dorp binnengaan via de Bondai-poort, worden wij direct verrast door een muurschildering, links van Sint Joris en de draak, San Giorgio e il drago, in het Italiaans.
Op de tweede verdieping is de expositie Donne di Liguria – un secolo di Storia 1850-1950 te zien, over honderd jaar vrouwelijk leven in Ligurië. Deze een permanente tentoonstelling is georganiseerd door Nanda De Marchi, vice-voorzitter van ARCADIA, een vereniging gewijd aan sociaal-culturele ontwikkeling in de Golfo Danese, en professor Giuseppina Cotta Mandara.
Wandelend door de smalle viuzze, de steegjes, valt de serene sfeer op en de adembenemende vedute, de fantastische vergezichten over de Ligurische Zee. De steegjes leiden allemaal naar het centrale plein met de Chiesa di San Giovanni Battista, een monumentale kerk gewijd aan Johannes de Doper, lokaal bekend als de Chiesa dei Corallini. 
I
n 1686 werd door architect Gio Bata Marvaldi begonnen met de bouw van de Chiesa di San Giovanni Battista, in de stijl van de Barok. Na zijn dood werd het project in 1722 voltooid door zijn zoon Giacomo Filippo Marvaldi.
We lopen verder en bezoeken het Oratorio di Santa Caterina.
